Dermatologlar güneşin zararlı ışınlarını hatırlatarak, bronz bir ten uğruna saatlerce güneş altında yatanları uyarıyor.
Yaz güneşi, zararlı ışınları ile insan sağlığını tehdit edebiliyor. Uzmanlar, güneşten korunmanın sağlık için gerekli olduğu konusunda birleşirken, bronz bir teni güzellik olarak değil “deri hasarı” olarak değerlendiriyor.
Anadolu Sağlık Merkezi (ASM) Ataşehir Tıp Merkezi’nden Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Sadiye Kuş, güneş ışınlarının deri üzerinde etkisi hakkında şu bilgileri verdi:
“Gerçekte bronzlaşma derinin güneş hasarı gördüğünün ve kendini bundan korumaya çalıştığının bir işaretidir. Ne yazık ki bronz görünüm, pek çok kişi tarafından sağlık göstergesi olarak algılanmasına rağmen, sağlıklı bronzlaşma diye bir kavram bulunuyor. Deriye doğal rengini veren koyu pigment olan “melanin”, melanosit adı verilen pigment hücreleri tarafından üretiliyor. Derimiz güneşe maruz kaldıktan sonra, melanositler daha fazla ultraviyole ışını absorbe edebilmek (emebilmek) için, daha fazla melanin üretmeye başlıyor. Böylece cilt rengi koyulaşıyor.
Güneş kısa vadede güneş yanıkları, bronzlaşma ve çiller; uzun vadede kırışıklık ve lekeler gibi foto yaşlanma belirtileri ile deri kanseri gibi etkiler yaratabiliyor. Her beş deri kanseri olgusundan dördünde neden, güneşin ultraviyole ışınlarıdır. “
Güneşten korunmak için ne tür önlemler alınmalı?
* Özellikle 10.00-14.00 saatleri arası gölgede bulunulmalı. Ancak güneşin yüzeylerden yansıyarak gölgede bile bizlere ulaşacağı unutulmamalı.
* Kıyafetler, şapka ve gözlükle korunmaya özen gösterilmeli. Kol ve bacakları örtecek sık dokunmuş kumaşlardan üretilen koyu (lacivert, siyah) giysiler tercih edilmeli. Giysi ışık geçiriyorsa UV ışınları da deriye ulaşır.
* Sadece plajda değil, her türlü açık hava aktivitesinde (bahçe ile uğraşma, açık hava sporları yapma ya da izleme, alışveriş) güneşe maruz kalınacağı unutulmamalı.
* Su, giysilerin ışık geçirgenliğini artırır. Bu nedenle ıslak giysilerle dolaşılmamalı.
* Kulakları enseyi ve yüzü koruyacak geniş kenarlı şapkalar tercih edilmeli.
* En az 15 koruma faktörlü bir ürün her gün düzenli olarak kullanılmalı. Açık tenli kişilerde bu ürün en az 30 koruma faktörlü olmalı.
Güneş koruyucular nasıl kullanılmalı?
Bir koruyucunun etiketinde belirtilen UV koruma özelliği kadar, yeterli miktarda ve gerekli sıklıkta uygulanması önem taşıyor.
Sırt, boynun iki yanı, şakaklar, kulaklar, el ve ayak sırtları, göz etrafı ve dudaklarda güneş koruyucu sıklıkla kullanılmıyor ya da daha az kullanılıyor.
Güneş koruyucular, deri yüzeyine santimetrekareye 2 mg ; gövdenin sırt ve göğüs bölümü ve tek bacak için en az birer tatlı kaşığı olacak şekilde uygulanmalı.
Güneş koruyucular, güneşe çıkmadan 15-30 dakika önce sürülmeli, dışarı çıkmadan hemen önce tekrarlanmalı. 2-3 saatte bir, ayrıca özellikle yüzme, terleme ya da havlu ile kurulanma sonrası vücuttaki güneş koruyucu miktarı azalacağı için tekrarlanmalı.
Güneş Yanığı
Güneş yanığının geçme süresi yanığın şiddetiyle doğrudan ilişkilidir. Özellikle beyaz tenli insanlarda güneş yanığı daha sık görülür. Güneş yanığı kızarma süresi 5-10 dakikadır. Arkasından devam ederse de su toplama evresine geçecek ve ciddi bir güneş yanığının artık evrelerine girecektir.
Böyle bir kişinin güneş yanığı evresi birinci evre olarak kabul edilir. Kızarıklık evresinde hafif bir acı vardır. Önce bir acı duyar kızarıklıkta, bunu da akşam saatlerinde hisseder. Bu kızarıklık adeta bir ütü yanığı gibi acı verir. Yanığa maruz kalmış bölgeye dokunulmaz, hiçbir yere değemez. Kişinin üstüne giydiği t-shirt bile ona acı verir. Bu işte 1. derece bir yanıktır. Böyle bir yanığın iyileşme süresi hiçbir şey yapılmazsa 2-3 gün sürer. Ancak kişi acıyı da fazlasıyla çeker. İkinci evrede yanık bölgede kaçıntı gelişir ve deri soyulmaya başlar. Ardından cilt hafif yamalı bir rengiyle iyileşir.
Eğer yanık tedavi edilirse; birinci evre yani kızarıklık evresinin tedavisi yanık bölgesini soğuk tutmaktır. Mesela soğutucu özelliği bulunan kremler sürülebilir. Soğuk yoğurt sürmek, soğuk pansuman etkisi yaratır ve faydalıdır. Soğuk su “ kurutu etki ” yapacağından dolayı pek uygun değildir. Yatıştırıcı amaçlı bunlar sürüldüğünde, ertesi gün acı kalmaz. Kızarıklık solar, yerini kaşıntıya bırakabilir. Tedavinin ikinci evresinde güneş yanığı kaşıntısı için hafif kortizonlu krem bir günlüğüne sürülebilir. Bu krem aşıntıyı alır ve güneş yanığı yaralarının oluşmamasını sağlar. Yanık yüzeyi sürekli nemlendirmek yamalı bir soyulmayı engelleyecektir. Güneş yanığı bütün bu işlemlerden sonra 4 ile 7 gün arasında tamamen iyileşebilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder